Budynek obecnej Szkoły Podstawowej Nr 1 w Barcinie został oddany do użytku 10 lipca 1893 roku, w okresie zaboru pruskiego. Była to szkoła siedmioklasowa, do której uczęszczały dzieci polskie, niemieckie i żydowskie. Obowiązującym językiem wykładowym był język niemiecki.

W 1906 roku polskie dzieci uczęszczające do tej szkoły podjęły akcję strajkową skierowaną przeciwko nadmiernej germanizacji. Strajk był również poparciem dla dzieci wrzesińskich.

Po pierwszej wojnie światowej, w 1919 roku budynek szkoły został przejęty przez władze polskie, a kierownikiem mianowany był Polak – Józef Wrzesiński.

Dwudziestoletni okres pracy szkoły polskiej przerwał wybuch II wojny światowej w 1939 roku. Dzieci barcińskie zostały pozbawione możliwości kontynuacji nauki. Prawo wstępu w jej mury miały tylko dzieci niemieckie - polskie zaś kierowano do przymusowych prac.

Po wyzwoleniu Barcina uchwałą Zarządu Miasta od 5 lutego 1945 roku rozpoczęła swą działalność Szkoła Powszechna w Barcinie. Był to okres naznaczony wieloma trudnościami: brak podstawowych pomocy naukowych, podręczników, zeszytów. Problemem były roczniki uczniów, którzy w czasie okupacji nie kontynuowali nauki w szkole. Stąd w poszczególnych klasach znaleźli się uczniowie znacznie zróżnicowani pod względem wieku. Naukę w szkole w 1945 roku rozpoczęło 400 dzieci. Należy podkreślić, że w tych trudnych latach powojennych nauczyciele barcińskiej szkoły wywiązywali się wzorowo ze swych zawodowych obowiązków. Nauka do roku 1966 odbywała się na dwie zmiany, od rana do wieczora. Koszmar lokalowy skończył się z chwilą oddania do użytku nowoczesnej szkoły na nowym osiedlu mieszkaniowym.

W murach starej szkoły uczyły się i odbierały świadectwa kolejne pokolenia barcinian. Wszyscy z dumą mogą mówić, że są absolwentami najstarszej szkoły w Barcinie. Starą szkołę zaczęto modernizować. W latach 1972 – 1978 rozbudowano i oddano do użytku nowy pawilon. W 1987 roku przeprowadzono konserwację i naprawę zabytkowej wieży. W 1988 roku oddano do użytku instalację c.o.. W latach 1991 – 1992 rozbudowano i zmodernizowano pawilon szkolny oraz pomieszczenie łączące stary i nowy budynek. W 1999 roku oddano do użytku salę gimnastyczną. Rozbudowa i modernizacja szkoły znacznie polepszyły warunki pracy i nauki.